สำหรับคนรักกระต่าย การได้รู้จักลวดลายและสีสันที่หลากหลายของพวกมันเป็นเรื่องที่น่าตื่นเต้น โดยเฉพาะอย่างยิ่งลวดลายที่ดูพิเศษและไม่ค่อยพบเห็นอย่าง “กระต่ายสีชาลี” (Charlie Rabbit) ซึ่งมีเอกลักษณ์เฉพาะตัว บทความนี้จะพาไปทำความรู้จักกับกระต่ายสีชาลีให้มากขึ้น และเจาะลึกถึงรหัสพันธุกรรมที่อยู่เบื้องหลังความพิเศษนี้ 🔬🐰
กระต่ายสีชาลี คืออะไร?
กระต่ายสีชาลี หรือที่ในภาษาอังกฤษเรียกว่า Charlie (มักสะกดผิดเป็น “ชาร์ลี”) เป็นกระต่ายที่มีลักษณะเด่นคือ มีลวดลายสีบนลำตัวน้อยมาก เมื่อเทียบกับกระต่ายสีที่มีลาย เช่น ลาย Broken (ลายด่าง) หรือ English Spot (ลายจุดอังกฤษ) โดยทั่วไปแล้ว กระต่ายสีชาลีจะมีลักษณะดังนี้:
- มีสีเข้มปรากฏอยู่เพียงเล็กน้อย เช่น เป็นจุดสีเล็ก ๆ ที่จมูก (แทนที่จะเป็นลายผีเสื้อหรือ Butterfly Markings ที่ใหญ่กว่า)
- หูมีสีเข้ม
- รอบดวงตามีวงสีเข้มเล็กน้อย
- บางตัวอาจมีจุดสีเล็ก ๆ ปรากฏตามแนวกระดูกสันหลัง
กล่าวได้ว่า กระต่ายสีชาลีคือกระต่ายที่มีลวดลายแบบ Broken แต่มีสีเข้มน้อยที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้
ยีนที่อยู่เบื้องหลัง “กระต่ายสีชาลี”

ความพิเศษของกระต่ายสีชาลีนั้นเกิดจากการแสดงออกของยีนชนิดหนึ่งที่เรียกว่า ยีน English Spotting (ยีนลายจุดอังกฤษ) หรือที่รู้จักกันในตำแหน่ง En Locus โดยมีการค้นพบว่ายีนนี้ไม่ได้ควบคุมแค่ลายจุดเท่านั้น แต่ยังควบคุมปริมาณของสีบนตัวกระต่ายด้วย
กระต่ายทุกตัวมีชุดของยีนที่ควบคุมสีและลวดลาย ซึ่งยีน English Spotting (En) นี้มี 3 รูปแบบหลักในการแสดงออก:
| ลักษณะที่ปรากฏ (Phenotype) | รหัสพันธุกรรม (Genotype) | คำอธิบาย |
| สีพื้นปกติ (Self/Solid) | enen | ไม่มีลายจุด/ลายด่าง มีสีเข้มเต็มตัว |
| ลายด่าง (Broken) | Enen | มีลายสีเข้มบนพื้นขาว (มีสีเข้มประมาณ 10% – 50%) |
| สีชาลี (Charlie) | EnEn | มีสีเข้มน้อยมากบนพื้นขาว (มีสีเข้มต่ำกว่า 10%) |
🧬 ยีน EnEn คือรหัสของ Charlie
กระต่ายสีชาลี เป็นผลมาจากยีน Homozygous Broken หรือการที่กระต่ายได้รับยีน English Spotting ชนิดเด่น (En) มาทั้งสองชุดจากพ่อและแม่ ทำให้รหัสพันธุกรรมของมันคือ EnEn
การมี EnEn ส่งผลให้เม็ดสีเข้มที่ควรจะกระจายตัวเต็มที่ ถูก “จำกัด” ให้เหลืออยู่เพียงเล็กน้อยเท่านั้น จึงเกิดเป็นลวดลายที่ดูเหมือนสีจางลงอย่างมาก และปรากฏเป็นจุดเล็ก ๆ ดังที่กล่าวไปข้างต้น
⚠️ ข้อควรทราบเกี่ยวกับ Charlie
เนื่องจากกระต่ายสีชาลีมีสีเข้มน้อยมาก ตามมาตรฐานการประกวดกระต่ายบางแห่ง (เช่น ตามมาตรฐานของ ARBA ในปี 2019) ได้กำหนดว่ากระต่ายลาย Broken ที่จะสามารถนำเข้าประกวดได้จะต้องมี สีเข้มอย่างน้อย 10% ของลำตัว ซึ่งกระต่ายสีชาลีส่วนใหญ่มักมีสีเข้มน้อยกว่าเกณฑ์นี้ ทำให้พวกมันไม่สามารถนำเข้าประกวดได้
ถึงแม้กระต่ายสีชาลีจะไม่ถูกจัดอยู่ในเกณฑ์มาตรฐานการประกวด แต่ความน่ารักและลวดลายที่ดูพิเศษนี้ก็ยังคงเป็นที่ชื่นชอบในกลุ่มผู้เลี้ยงทั่วไป และถือเป็นปรากฏการณ์ทางพันธุกรรมที่น่าสนใจในโลกของกระต่าย 💖

