Winner Rabbit

กระต่ายเป็นสัตว์ที่กินตลอดเวลา แต่ไม่ใช่ว่าเพราะน้องหิว การกินของกระต่ายช่วยเรื่องการลับฟัน และระบบทางเดินอาหาร กระต่ายไม่ได้กินผักสด กระต่ายไม่ได้กินได้ทุกอย่าง? เพื่อนๆ รู้หรือไม่ว่า หากเราเลือกอาหารให้กระต่ายได้ถูกหลักโภชนาการ ถูกวิธี ถือเป็นการช่วยดูแลสุขภาพของน้องกระต่ายให้ไม่ป่วย ทนต่อโรค เพราะระบบการย่อยอาหารของกระต่ายเป็นสิ่งที่ละเอียดอ่อน การให้อาหารที่ไม่เหมาะสมอาจทำให้เกิดปัญหาท้องเสีย ท้องอืด ฟันเสีย หรือแม้กระทั่งอันตรายถึงชีวิตได้ ดังนั้นเจ้าของกระต่ายจึงควรเข้าใจว่าอะไรคือ “อาหารห้าม” ที่ควรหลีกเลี่ยง เพื่อสุขภาพที่ดีของกระต่ายตัวน้อยของคุณ

ทำไม “อาหารกระต่าย”​ ถึงสำคัญ

กระต่ายเป็นสัตว์ฟันแทะ อาหารหลักคือหญ้าแห้ง และโปรตีนจากส่วนประกอบต่างๆ เหตุผลที่ไม่ควรกินหญ้าสด เพราะว่ากระต่ายที่มีสายพันธุ์มีจุลินทรีย์ในลำไส้ที่สมดุล ในหญ้าสดอาจมีจุลินทรีย์และโปรโตซัวร์ที่แปลกปลอม มาดูกันว่าทำไมการควบคุมอาหารกระต่ายถึงสำคัญ

• กระต่ายมีระบบย่อยอาหารที่เน้น เส้นใยสูง (fiber) ซึ่งช่วยให้ลำไส้ทำงานได้ดี และช่วยให้ฟันที่ขึ้นตลอดเวลาได้สึกหรออย่างเหมาะสม
• อาหารที่มีน้ำตาล ไขมัน หรือแป้งสูง ทำให้จุลินทรีย์ในลำไส้ (“gut flora”) เกิดความไม่สมดุล → อาจเกิดอาการท้องเสียนาน ๆ / ท้องอืด / ระบบย่อยเสียหาย
• บางอาหารมีสารพิษ (toxins) โดยธรรมชาติ เช่น สาร persin ในน้ำมันอะโวคาโด้ หรือสารไซยาไนด์ในเมล็ดผลไม้บางชนิด ซึ่งแม้ในปริมาณน้อยก็อาจเป็นอันตรายได้

รายการอาหารที่กระต่าย ไม่ควรกินเลย

1. อาหารอะไรที่กระต่ายไม่ควรกิน : อะโวคาโด้ (Avocado)

อะโวคาโด้ (Avocado) มีสาร persin ซึ่งเป็นพิษต่อกระต่าย อาจทำให้หายใจลำบาก หัวใจล้มเหลวได้ 

2. อาหารอะไรที่กระต่ายไม่ควรกิน : ช็อกโกแลต

ช็อกโกแลตและผลิตภัณฑ์ที่มีคาเฟอีน / โคบราไมน์ สารเหล่านี้อาจเป็นพิษต่อระบบประสาทและหัวใจ กระต่ายทนน้อย

3. อาหารอะไรที่กระต่ายไม่ควรกิน : หอม กระเทียม

หัวหอม กระเทียม ตระกูล Allium มีสารที่ทำลายเซลล์เม็ดเลือดแดง อาจเกิดภาวะโลหิตจางได้

4. อาหารอะไรที่กระต่ายไม่ควรกิน : เมล็ดถั่ว

ถั่ว เป็นอาหารที่คนมักเข้าใจผิดว่าเป็นอาหารที่กระต่ายชื่นชอบ แต่กลับเป็นอาหารที่ควรหลีกเลี่ยง เพราะถั่วส่วนใหญ่ อาทิ ถั่วเขียว ถั่วแดง ย่อยยาก มีแป้งสูง เมื่อเข้าไปในลำไส้แล้วอาจทำให้เกิดแก๊ส ท้องอืด หรือท้องเสีย 

5. อาหารอะไรที่กระต่ายไม่ควรกิน : เผือกดิบ

เผือกดิบและรากเผือก มีสาร alkaloids/sugary starch ที่ย่อยยากและอาจมีพิษ

6. อาหารอะไรที่กระต่ายไม่ควรกิน : ขนมมนุษย์

อาหารแปรรูป (ขนมขบเคี้ยว, เบเกอรี่, พาสต้า, ขนมหวาน) หรืออาหารของมนุษย์ เป็นสิ่งที่ควรห้ามให้กระต่าย แม้แต่แทะเล่นก็ไม่ควร เพราะขนมของคนมักมีน้ำตาล ไขมัน และสารปรุงแต่งที่ไม่เหมาะกับระบบย่อยของกระต่าย ทำให้เกิดน้ำหนักเกิน และปัญหาทางเดินอาหาร

อาหารที่อาจให้ได้ แต่เฉพาะบางครั้ง / ปริมาณเล็กน้อย

แม้จะไม่ใช่รายการห้ามทั้งหมด บางอาหารอาจปลอดภัยถ้าให้ในปริมาณเล็ก และไม่บ่อย:

• ผลไม้ เช่น แอปเปิ้ล (เอาเมล็ดออก), แตงโม, เมลอน ฯลฯ – ให้เพียงครั้งคราว เพราะมีน้ำตาลสูง 
• ผักบางชนิดที่มีแก๊สเยอะ เช่น กะหล่ำดอก (cauliflower) บล็อกโคลี่ ควรให้ในปริมาณจำกัด เพราะอาจทำให้ท้องอืด

เคล็ดลับในการให้อาหารอย่างปลอดภัย

1. ให้อาหารที่มีเส้นใยสูง เช่น หญ้าแห้งคุณภาพดี (Timothy, Orchard, Brome) เป็นอาหารหลัก ซึ่งช่วยระบบย่อยและฟันให้แข็งแรง
2. แนะนำค่อย ๆ ปรับอาหารใหม่ เมื่อเปลี่ยนประเภทอาหาร เช่น ผักหรือผลไม้ใหม่ ให้สังเกตการตอบสนอง (อุจจาระ, ระบบทางเดินอาหาร) ก่อนเพิ่มปริมาณ
3. หลีกเลี่ยงอาหารมนุษย์ / แปรรูป เพราะมักมีสารเติมแต่ง น้ำตาล สูง หรือไขมัน ซึ่งไม่เหมาะกับกระต่าย
4. ปรึกษาสัตวแพทย์เมื่อเกิดอาการผิดปกติ เช่น ท้องเสีย ท้องอืด เบื่ออาหาร หรือมีอาการทางเดินหายใจ เพื่อป้องกันภาวะรุนแรง

อาหารที่กระต่ายไม่ควรกินเลย ได้แก่ อะโวคาโด้, ช็อกโกแลต, หัวหอม/กระเทียม, ถั่ว และอาหารแปรรูปต่าง ๆ เพราะอาจเป็นพิษหรือทำลายระบบย่อยและสุขภาพโดยรวมของกระต่ายได้. มีอาหารบางชนิดที่อาจให้ได้แต่อย่างระมัดระวัง เมื่อให้เพียงปริมาณเล็กน้อยและไม่บ่อย ส่วนอาหารหลักควรเน้นหญ้าแห้ง + ผักใบเขียวที่ปลอดภัย.

บรรณานุกรม

1. Oxbow Animal Health. Foods Rabbits Should Never Eat. เข้าถึงได้จาก Oxbow Animal Health (บทความโดย Dianne Cook, LVT) Oxbow Animal Health
2. PETA. Avocado, Cereal, and 13 Other Foods You Should Never Feed Your Rabbit. PETA
3. Hastings Veterinary Hospital. Rabbit Food: The Best and Worst Foods to Feed a Bunny. Hastings Veterinary Hospital
4. Patton Veterinary Hospital. Top Five Foods Toxic to Rabbits. Patton Vet Hospital
5. Best Friends Animal Society. Rabbit Diet: What to Feed a Pet Bunny. Best Friends Animal Society
6. Towcester Vets. Good and Bad Foods for Rabbits. 

Read More :

• รู้จักอาหารเสริมกระต่าย Rabbit Care Plus ป่วยไม่ป่วยก็กินได้
• หญ้าโอ๊ต (Oat Hay) ดีไหม เหมาะกับกระต่ายทุกวัยไหม
• หญ้าอัลฟัลฟ่าคืออะไร เหมาะกับกระต่ายวัยไหน
• หญ้าธีโมทีมีกี่เกรด เลือกแบบไหนดีสำหรับกระต่าย
• หญ้าเลี้ยงวัว ควาย หมู สามารถให้กระต่ายกินได้ไหม